Form 3 Bab 6

Bab 6-Perubahan Pentadbiran ke Arah Berkerajaan Sendiri di Sarawak dan Sabah.

♀ ♂ ♀ ♂ ♀ ♂ ♀ ♂ ♀ ♂ ♀ ♂ ♀ ♂ ♀ ♂ ♀ ♂ ♀ ♂ ♀ ♂ ♀ ♂ ♀ ♂ ♀ ♂ ♀ ♂ ♀ ♂ ♀
Sarawak
1941年，C.V.Brooke memperkenalkan Perlembagaan 1941可是tidak dapat dilaksanakan因为Jepun menyerang Sarawak。日本人menduduki Sarawak到1945年,也就是World War 2结束那年。WW2结束后，British就去Sarawak成立PTB。PTB的工作是mengembalikan ketenteraman, memulihkan ekonomi & mengemas kini pentadbiran. 总之就是负责把整个Sarawak弄好好来。

这时候Sarawak还是Brooke的。British政府想要得到Sarawak,而C.V.Brooke也愿意把Sarawak交给他。

Faktor CVB menyerahkan S kepada kerajaan B
a) Desakan British
-British要menjamin他的pelaburan.

b) Pertikaian keluarga
CVB老了，体弱多病，不能管Sarawak，因此决定退休。他没有继承人，也不想要给他的外甥Anthony Brooke管理Sarawak. 所以就干脆给British.

c) Masalah kewangan
战争后Sarawak损失重大，CVB没钱重建它.

♀ ♂ ♀ ♂ ♀ ♂ ♀ ♂ ♀ ♂ ♀ ♂ ♀ ♂ ♀ ♂ ♀ ♂ ♀ ♂ ♀ ♂ ♀ ♂ ♀ ♂ ♀ ♂ ♀ ♂ ♀ ♂ ♀
CVB派他的代表Gerard T. MacBryan去跟Majlis Tertinggi Sarawak的那些ketua讨签名。Gerard T. MacBryan*跟Bab 2那个Harold MacMichael*一样，用tipu muslihat骗签名，所以很快就讨到了。过后他竟然在那边宣布讲Majlis Tertinggi Sarawak赞同把Sarawak交给British，令Melayu & Iban人很不爽。

所以Pejabat Tanah Jajahan要求CVB mendapat persetujuan secara perundangan & demokrasi. 于是，CVB mengadakan persidangan Majlis Negeri。最后Majlis Negeri meluluskan Rang Undang-Undang Penyerahan Sarawak(Cession Bill). 1.7.1946, British正式宣布Sarawak成为Jajahan Mahkota British.

1st Gabenor=Sir Charles Arden Clarke
2nd Gabenor=Sir Duncan Stewart

♀ ♂ ♀ ♂ ♀ ♂ ♀ ♂ ♀ ♂ ♀ ♂ ♀ ♂ ♀ ♂ ♀ ♂ ♀ ♂ ♀ ♂ ♀ ♂ ♀ ♂ ♀ ♂ ♀ ♂ ♀ ♂ ♀
Faktor Gerakan Antipenyerahan Sarawak
a) Bertentangan dengan Perlembagaan 1941*
b) Tipu muslihat* CVB
c) Anthony Brooke* tidak dilantik sebagai Rajah Sarawak

反penyerahan Sarawak的团体: PKMS, BPM, BPS, PDS.

他们menentang的方法:
-surat bantahan
-kawat
-telegram
-poster
-sepanduk
-tunjuk perasaan

反penyerahan Sarawak的女人:
-Lily Eberwein
-Sharifah Hajah Sipah Tuanku Othman
-Dayang Fauziah
-Ajibah Abol
这些女人去示威(demonstrasi)。

♀ ♂ ♀ ♂ ♀ ♂ ♀ ♂ ♀ ♂ ♀ ♂ ♀ ♂ ♀ ♂ ♀ ♂ ♀ ♂ ♀ ♂ ♀ ♂ ♀ ♂ ♀ ♂ ♀ ♂ ♀ ♂ ♀
British发现很多反对者都是政府人员，所以就发一张通告(Pekeliling No.9)警告他们不要再做那些事情。哪里知道这个Pekeliling No.9让他们更生气，很多人就辞职，大部分是马来老师。这使到很多学校被迫关闭。也有很多Maktab Perguruan Melayu Sarawak的学生meninggalkan pengajian.

最够力的tunjuk perasaan发生在Kuching.那些人反对Sir Charles Arden Clarke当Gabenor Sarawak.

♀ ♂ ♀ ♂ ♀ ♂ ♀ ♂ ♀ ♂ ♀ ♂ ♀ ♂ ♀ ♂ ♀ ♂ ♀ ♂ ♀ ♂ ♀ ♂ ♀ ♂ ♀ ♂ ♀ ♂ ♀ ♂ ♀

British为了对付这些反对者而采取的行动:
a) Memecahbelahkan perpaduan
b) 成立Young Malay Association (YMA).
c) Melaga-lagakan orang Melayu + Dayak
d) 侮辱golongan antipenyerahan

最后British成功了。于是，BPM(反对者)就成立Rukun Tiga Belas*. RTB的成员都是radikal的，他们发誓一定要杀掉那些支持penyerahan Sarawak kepada British的人。其中一个成员＊Rosli Dhobi＊负责去杀Sir Duncan Stewart. 当Sir Duncan Stewart来到Sibu时，Rosli Dhobi马上用刀刺他。一个星期后，Sir Duncan Stewart死在hospital Singapura. 这件事让British有借口用强硬的方式对付那些反对者。Rosli Dhobi, Morshidi Sidek, Awang Rambli & Bujang Suntong被gantung sampai mati*. 其他的Rukun Tiga Belas成员被关进监牢。然后British继续menjajah Sarawak到1963年Malaysia成立的时候。

♀ ♂ ♀ ♂ ♀ ♂ ♀ ♂ ♀ ♂ ♀ ♂ ♀ ♂ ♀ ♂ ♀ ♂ ♀ ♂ ♀ ♂ ♀ ♂ ♀ ♂ ♀ ♂ ♀ ♂ ♀ ♂ ♀
Langkah ke arah berkerajaan sendiri di Sarawak
1946:
-Sistem pentadbiran disusun semula untuk memudahkan pentadbiran
-Sarawak dibahagikan kepada 5 bahagian(diketuai oleh Residen).
-Setiap bahagian dibahagikan kepada beberapa daerah(diketuai oleh Pegawai Daerah).

1947:
-Majlis Tempatan dibentuk(memberi peluang kepada ahli mengambil bahagian dalam pentadbiran)
-Tugas Majlis Tempatan: menguruskan pelajaran rendah/bekalan air/jalan raya/kesihatan, mengawal perbelanjaan, mengutip cukai kepala.

1956:
-Perlembagaan baru diperkenalkan
-Ahli Majlis Negeri dan Majlis Tertinggi ditambah menjadi 10 orang.

Parti Politik
-PANAS
-SCA
-SNAP
-PESAKA
-SUPP
-BARJASA

1962年，全部parti politik(除了SUPP)加入Perikatan Sarawak.
Perikatan Sarawak dibentuk untuk menghadapi pilihan raya.
然后他们赢了。　
♀ ♂ ♀ ♂ ♀ ♂ ♀ ♂ ♀ ♂ ♀ ♂ ♀ ♂ ♀ ♂ ♀ ♂ ♀ ♂ ♀ ♂ ♀ ♂ ♀ ♂ ♀ ♂ ♀ ♂ ♀ ♂ ♀
Sabah

跟Sarawak一样，WW2结束后就有PTB, PTB负责mengembalikan keamanan dan ketenteraman. 过后SBUB就把Sabah交给British.

Faktor Sabah diserahkan kepada kerajaan British.
a) Desakan pelabur dan pemodal Eropah
b) Mengeksploitasi sumber bahan mentah
c) Menjamin kedudukan dan keselamatan

Sabah人没有像Sarawak那样反对penyerahan. 只是waris Kesultanan Sulu认为Sabah是他的。

PKML和BARIP berjuang untuk memperbaiki keadaan politik dan ekonomi.

♀ ♂ ♀ ♂ ♀ ♂ ♀ ♂ ♀ ♂ ♀ ♂ ♀ ♂ ♀ ♂ ♀ ♂ ♀ ♂ ♀ ♂ ♀ ♂ ♀ ♂ ♀ ♂ ♀ ♂ ♀ ♂ ♀
Langkah ke arah berkerajaan sendiri di Sabah
1950:
-British memperkenalkan perlembagaan baru.
-Majlis Kerja & Majlis Undangan ditubuhkan untuk melatih penduduk tempatan menjadi pemimpin

1952: -Pilihanraya Majlis Tempatan diadakan untuk memilih perwakilan secara demokrasi.

1960: -Meminda perlembagaan untuk menambah jumlah pemimpin kaum bumiputera dalam Majlis Undangan.
-Ahli dilantik oleh Gabenor British.

1962: -Pilihanraya Majlis Undangan diperkenalkan.

Parti politik
-UNKO
-USNO
-Pasok Momogun
-SCA (Parti Bersatu + Demokratik)
这四个parti加入Perikatan Sabah, 然后在pilihanraya中获得胜利.

Kemunculan parti politik di Sabah semakin ketara selepas pengumuman gagasan Persekutuan Malaysia*

*Di Sabah, gerakan kebangsaan agak perlahan kerana dasar British yang menindas sebarang bentuk gerakan politik yang dimulakan.

♀ ♂ ♀ ♂ ♀ ♂ ♀ ♂ ♀ ♂ ♀ ♂ ♀ ♂ ♀ ♂ ♀ ♂ ♀ ♂ ♀ ♂ ♀ ♂ ♀ ♂ ♀ ♂ ♀ ♂ ♀ ♂ ♀